Viêm nhiễm phụ khoa loại bệnh mà phụ nữ rất dễ mắc phải, đặc biệt là viêm âm đạo. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của chị em, thậm chí những trường hợp nặng có thể để lại những hệ lụy vô cùng nghiêm trọng.

Vậy “viêm nhiễm âm đạo là gì? nguyên nhân do đâu và có triệu chứng như thế nào? Làm sao để khắc phục tình trạng viêm nhiễm này?”. Đây là những vấn đề mà luôn được chị em phụ nữ rất quan tâm và chú trọng. 

Bài viết này Trung tâm sức khỏe sinh sản sẽ giải thích cho chị em phụ nữ về các vấn đề liên quan đến “viêm âm đạo’’ để chị em hiểu rõ hơn và có các biện pháp phòng tránh thích hợp, bảo vệ sức khỏe sinh sản cho bản thân.

Viêm âm đạo là bệnh gì?

Để trả lời cho câu hỏi này, trước hết chúng ta cùng tìm hiểu về “âm đạo” của nữ giới.

Âm đạo nữ giới

Âm đạo là bộ phận nằm ngay sát thành môi nhỏ, có độ dài khoảng 8 đến 11 cm ở những phụ nữ trưởng thành, nối cổ tử cung bên trong với khu vực âm hộ bên ngoài. Bộ phận sinh dục này có khả năng đàn hồi cao nên có thể thay đổi kích thước của ống âm đạo.

Âm đạo thực hiện 3 chức năng chính đó là làm ống đựng dương vật khi giao hợp, đường đưa thai nhi ra khi đẻ thường và đường đi ra từ tử cung các chất trong cơ thể tiết ra như kinh nguyệt, nước tiểu…

Vì nằm ở vị trí nhạy cảm và có những chức năng như trên nên âm đạo rất dễ bị tổn thương và hay viêm nhiễm. 

Như thế nào là viêm âm đạo? Dấu hiệu nhận biết bệnh?

Âm đạo bị viêm và âm đạo bình thường

Viêm âm đạo là hiện tượng vùng âm đạo của chị em bị ngứa, sưng đỏ, nóng rát khiến chị em vô cùng phiền toái. Thậm chí tình trạng ngứa vùng kín nặng khiến chị em không chịu được đã dùng tay gãi gây trầy xước, tổn thương vùng kín khiến cho tình trạng viêm nhiễm ngày càng nặng hơn. 

Khi bị viêm nặng, vùng kín sẽ có mùi hôi tanh khó chịu, tiết các chất dịch màu vàng, bết dính, lợn cợn như bã đậu làm chị em cảm thấy mất tự tin và e ngại khi đi ra ngoài.

Có những người sẽ bị đau đớn khi quan hệ tình dục, tình trạng bệnh sẽ nặng hơn nếu đã bị viêm nhiễm mà vẫn tiếp tục quan hệ tình dục và có thể lây lan sự viêm nhiễm sang bộ phận khác và lây cho cả bạn tình của mình. Đồng thời, viêm âm đạo cũng khiến nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục tăng lên.

Ngoài ra, chị em cũng có thể khó chịu với tình trạng khi đi tiểu sẽ cảm thấy vô cùng buốt rát, cảm giác như bị bỏng và sưng tấy.

Nguyên nhân nào khiến nữ giới mắc bệnh này?

Viêm nhiễm âm đạo ở phái nữ là do đâu?

Do rối loạn nội tiết tố

Một số nàng có nội tiết tố bị rối loạn làm thay đổi sự cân bằng trong môi trường âm đạo, các chất dịch cũng như axit lactic trong âm đạo bị thiếu hụt, tạo cơ hội thuận lợi cho vi khuẩn và tạp trùng xâm nhập, tấn công gây bệnh như tạp khuẩn, nấm men, trực khuẩn gram(-), trùng roi,…

Vệ sinh vùng kín không sạch sẽ

Đôi khi các nàng không chú ý giữ gìn vệ sinh vùng kín sạch sẽ mỗi ngày (đặc biệt là khi đến kỳ “đèn đỏ” hoặc trước và sau khi có quan hệ tình dục). Việc vệ sinh không khoa học, kém sạch sẽ, thường xuyên thụt rửa sâu bên trong âm đạo khiến cho môi trường pH bị thay đổi mất sự cân bằng cũng là cơ hội cho các loại vi khuẩn có hại xâm nhập, các vi khuẩn có hại sẽ lấn át các vi khuẩn có lợi. Đây cũn là một trong các nguyên nhân phổ biến khiến chị em dễ mắc viêm âm đạo.

Quan hệ tình dục không an toàn

Không dùng bao cao su khi quan hệ tình dục, không vệ sinh sạch sẽ trước và sau khi quan hệ, không chung thủy với bạn tình, quan hệ thô bạo và quá nhiều, quan hệ với người mắc bệnh sinh dục,… cũng là một nguyên nhân khiến các loại vi khuẩn có hại có thể lây truyền từ người này qua người khác và phát triển mạnh ở vùng kín người phụ nữ và gây bệnh.

Do lạm dụng thuốc

Việc lạm dụng các loại thuốc kháng sinh, thuốc điều trị bệnh tiểu đường không kiểm soát,… khiến môi trường âm đạo bị mất cân bằng. Điều này khiến điều kiện sống của các vi khuẩn có lợi bị biến đổi và chết dần, thay vào đó là sự xâm nhập, sản sinh và tăng nhanh về số lượng của các loại vi khuẩn có hại khiến bệnh viêm âm đạo bùng phát.

Do mặc quần lót bó sát

Mặc quần lót, quần dài quá chật, ôm sát khiến vùng kín bị bí, nóng cũng có thể khiến âm đạo bị viêm nhiễm.

Ngoài ra còn rất nhiều nguyên nhân có thể gây ra viêm nhiễm âm đạo như sử dụng loại băng vệ sinh kém chất lượng, sẩy thai, phá thai, đặt vòng tránh thai, tâm lý căng thẳng, môi trường sinh hoạt, nước bẩn,…

Viêm nhiễm âm đạo có nguy hiểm không?

Viêm âm đạo có nguy hiểm không?

Bên cạnh những phiền toái trong sinh hoạt, viêm âm đạo còn có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như:

Tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm phụ khoa khác

Vi khuẩn ngược dòng  gây các bệnh viêm phụ khoa khác như viêm đường tiết niệu, viêm cổ tử cung, viêm vùng chậu,… nguy hiểm và khó điều trị hơn viêm âm đạo.

Gây vô sinh ở nữ giới

Viêm nhiễm ở âm đạo có thể lây lan đến buồng trứng và vòi trứng gây viêm tắc vòi trứng, viêm buồng trứng,… làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Trường hợp viêm âm đạo nặng, độ pH ở âm đạo không thích hợp với tinh trùng khiến chúng chết ngay khi chưa kịp di chuyển tới trứng. Do đó, tỉ lệ thụ thai thành công giảm sút nghiêm trọng.

Bởi vậy, viêm âm đạo là một trong nguyên nhân khiến các cặp vợ chồng hiếm muộn, thậm chí là không thể sinh con.

Ảnh hưởng tới thai nhi

Phụ nữ mang thai bị viêm âm đạo nếu không được điều trị thì viêm nhiễm sẽ lây lan đến nước ối làm tăng nguy cơ nhiễm trùng ối, rỉ ối dẫn tới sẩy thai, thai chết lưu, sinh non,…

Ngoài ra, một số loại vi khuẩn có thể lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở khiến sức khỏe của bé bị ảnh hưởng không nhỏ.

Ảnh hưởng đến đời sống tình dục

Khi bị viêm âm đạo, biểu hiện đau rát khi quan hệ tình dục khiến chị em luôn có cảm giác ngại và sợ quan hệ. Tình trạng này kéo dài dễ khiến chị em bị lãnh cảm với “chuyện ấy” làm ảnh hưởng đến đời sống tình dục và hôn nhân gia đình.

Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống

Những dấu hiệu của bệnh khiến cho chị em cảm thấy phiền toái, khó chịu và mệt mỏi, thiếu tự tin trong giao tiếp, lo lắng, bất an, không tập trung cho công việc,… Điều này gây ra những ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống, sinh hoạt và công việc hàng ngày.

Điều trị bệnh viêm âm đạo như thế nào?

Viêm âm đạo nếu không được điều trị đúng sẽ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm và khó chữa hơn. Do vậy, việc đi khám tại các phòng khám chuyên khoa hoặc bệnh viên để nhận được sự tư vấn và hướng điều trị  phù hợp từ các chuyên gia là cần thiết. Tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng thuốc tại nhà, đặc biệt là các loại thuốc Tây nhiều tác dụng phụ.

Việc điều trị trước tiên phải xác định rõ mầm bệnh gây viêm thuộc loại gì để chọn thuốc điều trị thích hợp. Ví dụ:

• Viêm âm đạo do tạp khuẩn chủ yếu gây ra bởi sự mất cân bằng môi trường âm đạo nên hướng điều trị là sử dụng các loại thuốc giúp cân bằng lại môi trường này, đồng thời ức chế, giảm thiểu lượng vi sinh vật gây hại.
• Trong trường hợp viêm âm đạo do nấm men thì thuốc kháng nấm là lựa chọn được chỉ định. Thuốc sử dụng có tác dụng làm giảm lượng nấm men ở môi trường âm đạo, một số dòng thuốc còn hỗ trợ môi trường âm đạo ổn định trở lại nhằm để kìm hãm nấm men phát triển vượt quá mức cho phép gây bệnh.
• Nếu nguyên nhân gây bệnh là trực khuẩn gram âm thì điều trị bằng cách sử dụng một số loại thuốc kết hợp một số sản phẩm thực phẩm chức năng có tác dụng thúc đẩy lượng vi khuẩn có lợi Lactobacilli, từ đó làm giảm sự sinh sản của vi khuẩn yếm ở âm đạo.
• Trong trường hợp do trùng roi Trichomonas, bác sỹ có thể chỉ định một số loại thuốc giúp ức chế, tiêu diệt trùng roi gây bệnh.

Ngoài việc sử dụng thuốc, trong quá trình điều trị chị em cần chú ý:

• Phải tăng cường giữ vệ sinh vùng kín nhiều lần trong ngày. Cần giội rửa bằng nước sạch hoặc nước pha thuốc sát trùng theo chỉ định của bác sĩ. Quần áo (nhất là quần lót) phải được giặt sạch, ngâm nước sôi để diệt hết vi khuẩn, nấm bệnh.
• Việc lựa chọn đồ lót cũng cần được chú trọng. Nên chọn đồ lót khô thoáng và có chất liệu thấm hút mồ hôi tốt, không mặc đồ quá chật.
• Cần điều trị cả cho chồng vì các nguyên nhân gây viêm âm đạo có thể sinh sống tại đường sinh dục của người chồng và gây tái nhiễm cho người vợ khi đã được điều trị khỏi.
• Trong thời gian đặt thuốc, không nên có quan hệ vợ chồng. Nếu không giữ được thì nên sử dụng bao cao su.
• Tránh thụt rửa sâu vào bên trong âm đạo vì sẽ khiến vi khuẩn, nấm dễ đi sâu vào bên trong gây bệnh.
• Hạn chế căng thẳng, lo lắng, strees, chăm chỉ tập thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe cho cơ thể

Cách phòng tránh viêm nhiễm phụ khoa hiệu quả

Chị em phụ nữ nên thực hiện vệ sinh vùng kín hàng ngày, đúng cách để giảm thiểu khả năng bị viêm nhiễm phụ khoa đồng thời ngăn ngừa bệnh tái nhiễm. Và đừng quên những lưu ý sau đây để nắm được cách vệ sinh vùng kín hằng ngày an toàn, hiệu quả:

• Tắm rửa hằng ngày và vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đặc biệt là trong kì hành kinh. Vệ sinh âm hộ hằng ngày, sau khi đi tiểu tiện, đại tiện.
• Giữ cho vùng kín luôn khô thoáng và thay đồ lót thương xuyên. Không mặc đồ lót chật và hút ẩm kéo, không đưa vật lạ vào sâu bên trong để lau chùi.
• Trong kì hành kinh phải thay băng thường xuyên (nên thay băng mỗi 4 giờ 1 lần). Lưu ý phải chọn băng vệ sinh đảm bảo chất lượng.
• Vệ sinh cho cả hai trước và sau khi quan hệ tình dục.
• Lựa chọn các loại dung dịch về sinh phù hợp, không nên dùng các chất tẩy rửa mạnh để vệ sinh vùng kín khiến môi trường thay đổi. Nước để rửa vùng kín cũng phải là nước sạch, có thể đun sôi để tiêu diệt các loại vi khuẩn tiềm ẩn.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng và lối sống lành mạnh để cơ thể luôn khỏe mạnh, đủ sức chống chọi và tiêu diệt các mầm bệnh khi chúng xâm nhập vào cơ thể.

Viêm nhiễm âm đạo là một trong các bệnh phụ khoa mà chị em nào cũng mắc một vài lần trong đời. Hãy chú ý đến các dấu hiệu bất thường để thăm khám và điều trị sớm. Đồng thời, cũng nên thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng tránh để ngăn ngừa sự tái nhiễm bệnh nhiều lần.

Tìm hiểu thêm về bệnh phụ khoa ở nữ giới: Viêm cổ tử cung là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh