Thận là một cơ quan rất quan trọng trong cơ thể, khi thận khoẻ thì cơ thể khỏe mạnh, và ngược lại nếu thận bệnh thì cơ thể cũng ảnh hưởng theo. Ngoài việc hạn chế những thói quen sống không tốt cho thận, bạn cũng cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng để thận luôn khỏe mạnh. Bài viết sau đây sẽ chia sẻ thêm kiến thức cơ bản về thận và những thực phẩm bổ thận bạn nên ăn thường xuyên.

Thận là gì?

Thận là một cơ quan quan trọng, là bộ phận giúp cơ thể bài tiết nước thải chính của hệ tiết niệu. Chức năng chính của thận với sức khỏe chúng ta đó là lọc sạch các tạp chất tồn tại trong máu, chỉ giữ lại protein và các tế bào máu, đưa các chất thải lỏng này ra ngoài bằng việc tiểu tiện.

Thận là gì

Ngoài ra, thận còn có các chức năng khác, bao gồm:

• Thận giúp kiểm soát khối lượng dịch ngoại bào bằng cách sản xuất nước tiểu để cân bằng lượng nước trong cơ thể.
• Thận giúp hòa tan các chất tan trong máu, duy trì độ pH của dịch ngoại bào, giúp cơ thể điều hòa được nồng độ các ion có trong máu và hỗ trợ kiểm soát canxi trong máu.

Chức năng của thận đối với sinh lý nam?

Thận có mối liên quan mật thiết tới sinh lý. Thận và các bệnh lý về thận đều có ảnh hưởng đến hoạt động tình dục. Nếu ở thận có vấn đề bất ổn, có thể gây ảnh hưởng tới tâm lý hoặc tác động trực tiếp tới khả năng sinh lý của mỗi người.

Tuyến thượng thận tiết ra hormon điều hòa sinh dục nam (chủ yếu là androgen) giúp hình thành các đặc tính nam giới và duy trì hoạt động tình dục. Trong quá trình phát triển của phôi thai, androgen có tác dụng hình thành nên các đặc tính riêng biệt của nam giới. Đến tuổi dậy thì, androgen cùng với testosteron là 2 hormone chính kích thích cơ quan sinh dục nam phát triển.

Thận yếu ảnh hưởng đến sinh lý nam giới thế nào?

Thận yếu là nguyên nhân dẫn đến rất nhiều vấn đề về sinh lý ở nam giới. Khi bị mắc các bệnh về thận (viêm cầu thận, suy thận, sỏi thận…), người bệnh thường bị suy nhược cơ thể, mệt mỏi, uể oải cả trước trong và sau khi quan hệ tình dục. Cùng với đó là lượng hormon do thận sản xuất sẽ bị giảm sút dẫn đến sự giảm ham muốn tình dục ở nam giới.

Ngoài ra, khi thận yếu, sự lưu thông máu đến dương vật sẽ bị ảnh hưởng, khiến thận khó có thể đạt độ cương cứng như bình thường. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến rối loạn cương dương, rối loạn xuất tinh ở người đàn ông.

Không chỉ phái mạnh mới gặp vấn đề về khả năng tình dục khi thận yếu. Đời sống tình dục của người phụ nữ cũng bị ảnh hưởng rất nhiều khi thận bị bệnh. Thận yếu cũng khiến họ mất ham muốn tình dục, sinh hoạt vợ chồng trở nên dần dần chỉ là một nghĩa vụ. Điều khác nhau đó là yếu sinh lý do bệnh thận ở nữ giới sẽ diễn tiến từ từ chứ không ảnh hưởng trực tiếp như với nam giới.

Chính vì vậy, việc chú ý chăm sóc để thận khỏe mạnh là điều mà ai cũng nên quan tâm và thực hiện. Có rất nhiều biện pháp giúp thận khỏe mạnh hơn, một trong số đó là chú ý đến chế độ dinh dưỡng hằng ngày bằng những món ăn bổ thận.

Ăn gì bổ thận?

Chế độ ăn uống rất quan trọng, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, các bộ phận trong cơ thể nói chung và thận nói riêng. Để thận khỏe mạnh hơn, bạn hãy thường xuyên bổ sung các loại thực phẩm sau:

Các loại rau bổ thận

Các loại rau bổ thận

Rau thơm

Rau thơm có chứa nhiều vitamin (A,B,C,K…) và khoáng chất có tác dụng kích thích khẩu vị, điều chỉnh chức năng tiêu hóa, hỗ trợ thận lọc thải độc tố tốt hơn nhờ đó thận khỏe mạnh hơn. Ngoài ra rau thơm còn có chứa folate rất tốt trong việc cân bằng lượng đường trong máu và giảm căng thẳng cho thận.

 Hành tây

Hành tây là một loại cây thảo có hương vị cay nồng thường được dùng làm gia vị trong các món ăn. Trong củ hành tây có các chất nhóm flavonoid, đặc biệt là quercetin có tác dụng chống oxy hóa, ngăn ngừa sự lắng đọng của chất béo trong mạch máu, giúp giảm nguy cơ bệnh tim, đồng thời bảo vệ chống lại nhiều dạng ung thư. Loại củ này còn được coi là thần dược kích thích tình dục tự nhiên.

Ớt chuông đỏ

Ớt chuông đỏ rất thân thiện với thận bởi có chứa nồng độ kali thấp, lại giàu vitamin A, C, B6, axit folic, chất xơ, và các chất chống oxy hóa giúp bảo vệ chống lại các dấu hiệu ung thư.

Cải xoăn

Cải xoăn là thực phẩm ít kali và chứa nhiều vitamin A, C, canxi cùng các khoáng chất quan trọng khác có tác dụng hỗ trợ nâng cao chức năng thận.

Bắp cải

Bắp cải là một loại rau bổ thận

Bắp cải là loại rau rất quen thuộc trong bữa ăn của nhiều gia đình với giá thành khá rẻ nhưng có nhiều lợi ích với sức khỏe, bao gồm cả với thận. Trong bắp cải có nhiều vitamin K, C, vitamin B6 và acid folic, nhưng lại có lượng kali thấp, chứa nhiều nước và chất xơ không hòa tan giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Nó cũng giàu chất phytochemical có tác dụng chống lại các gốc tự do có hại cho da và cơ thể, giúp thận lọc máu tốt hơn.

Súp lơ

Loại rau này cung cấp nhiều vitamin C, vitamin K, folate, chất xơ cùng các hợp chất giúp gan, thận trung hòa các chất độc hại và thải chúng ra ngoài tốt hơn, giúp giảm huyết áp, cân bằng lượng đường trong máu và giảm căng thẳng cho thận. Ngoài ra, trong súp lơ đầy đủ các hợp chất chống viêm như indoles, glucosinolate và thioxyanat có tác dụng khử tất cả các chất thải độc hại trong cơ thể, giúp giảm tải công việc của thận.

Măng tây

Măng tây có tác dụng làm sạch thận, ngăn ngừa sỏi thận và hỗ trợ thận thực hiện các chức năng tốt hơn nhờ có chứa nhiều chất xơ, vitamin A, vitamin C, vitamin E và vitamin K tuyệt vời.

Đậu Hà Lan và đậu xanh

Ngoài chứa nhiều chất xơ cần thiết để giữ cho lượng đường trong máu ổn định, loại rau này có hàm lượng kali thấp bởi vậy sẽ giảm bớt gánh nặng “công việc” cho thận một cách đáng kể.

Nho đỏ

Trong quả nho đỏ có chứa nhiều vitamin C và các chất chống oxy hóa nhóm flavonoid có tác dụng giảm viêm, bảo vệ thận. Ngoài ra, hàm lượng resveratrol trong loại quả này khá cao được đánh giá là rất có lợi trong phòng ngừa bệnh tiểu đường và sức khỏe của thận.

Bí ngô

Trong bí ngô có hàm lượng tinh bột cao nhưng chỉ số đường huyết thấp, vì vậy ăn vào không làm tăng lượng đường có trong máu do đó quá trình lọc ở thận cũng diễn ra dễ dàng hơn.

Các loại thịt bổ thận

Cá

Cá là một nguồn protein chất lượng cao và chất béo omega-3 có tác dụng chống viêm, ngăn ngừa sự lây lan của các tổn thương tại thận và giúp cơ thể ngăn ngừa nhiều bệnh lý. Nên ăn các loại cá nhiều omega-3 như cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá trích và cá hồi vân,…

Cật lợn

Cật lợn chứa nhiều đạm, chất béo, canxi, phospho, sắt và các vitamin A, B1, C, PP. Trong Đông y, nó được sử dụng như một bài thuốc bổ thận, điều chỉnh chức năng thận, trị đau lưng, di tinh, mồ hôi trộm, ù tai,…

Sò điệp

Sò điệp là thực phẩm rất giàu protein được cấu thành từ 3 loại acid amin là: cystine, tryptophan và isoleucine. Ngoài ra nó còn chứa photpho, magiê và kali. axit béo không bão hòa. Ăn sò điệp thường xuyên có thể làm giảm nguy cơ nhiều bệnh lý, bao gồm cả bệnh về thận.

Tôm

Đây là thực phẩm rất giàu protein, lipid, vitamin B12, photpho, i-ốt,… có thể cải thiện chứng thận yếu và các triệu chứng của bệnh thận (liệt dương, đau lưng gối mỏi, cơ thể mệt mỏi,…).

Thịt dê

Thịt dê rất giàu testosterone và protein, khi kết hợp với các loại khoáng chất như kẽm có tác dụng giúp cơ thể tăng cường sản xuất ra testosterone. Bởi vậy, nếu dùng với lượng phù hợp sẽ có công dụng bổ thận, cường gân cốt và làm khỏe lưng gối, giảm đau lưng.

Thịt chim sẻ

Trong đông y, thịt chim sẻ được cho là công dụng bổ thận tráng dương, ích tinh,… Dân gian cũng thường chữa đau lưng bằng cách dùng chim sẻ làm sạch, rán vàng, đem nấu với gạo tẻ thành cháo, cho thêm hành tươi và ăn ngay trong ngày.

Cá ngựa khô

Theo đông y, đây là vị thuốc có tác dụng ôn thận tráng dương, điều khí hoạt huyết,… Theo nghiên cứu hiện đại, thành phần prostagladin và tiền chất của nó trong cá ngựa khô có khả năng kích thích cơ thể tiết ra hormone oxytocin và cường dương, giúp bổ thận tráng dương cho nam giới.

Hải sâm

Hải sâm cũng là vị thuốc có tác dụng bổ thận, trị đau lưng và đau gối. Dân gian hay kết hợp hải sâm với một số vị thuốc khác để nấu canh ăn hằng ngày nhằm bổ thận ích tinh.

Các loại hạt bổ thận

Theo Đông y, các loại hạt màu đen như: gạo đen, đậu đen, vừng đen, lạc đen đều có tác dụng tốt với thận cũng như có nhiều lợi ích với cơ thể vì chúng có giá trị dinh dưỡng cao, có chứa nhiều sắc tố anthocyanins – có khả năng chống oxy hóa cao.

Gạo đen

Gạo đen ngoài hàm lượng chất xơ rất cao còn chứa nhiều magie, kẽm, vitamin B1, B2,… cũng cao hơn gạo thông thường. Bởi vậy nó hỗ trợ hệ tiêu hóa và bài tiết hoạt động tốt hơn chức năng vốn có của các loại gạo.

 Lạc đen

Lạc vỏ đen có chứa rất nhiều khoáng chất và sắc tố anthocyanins. Cùng với đó là hàm lượng kẽm, selen cũng hơn loại lạc khác nhiều lần, do đó rất tốt với sức khỏe.

Đậu đen

Đậu đen rất giàu protein chất lượng cao, có công hiệu bổ thận, giải độc, chống oxy hóa, chống lão hóa, lưu thông máu, rất thích hợp với người bị thận hư. Tuy nhiên, người bị bệnh thận mãn tính có hiện tượng chức năng thận suy kiệt thì không nên ăn.

Vừng đen

Vừng đen rất giàu vitamin E, sắt và kẽm. Đặc biệt, sắt trong mè đen có hàm lượng cao gấp 2 lần mè trắng và hàm lượng canxi cao hơn gấp 8 lần so với sữa. Bởi vậy ngoài tác dụng bổ thận nó còn rất tốt đối với sự hấp thu dinh dưỡng của hệ tiêu hóa.

Thực phẩm khác

Củ nghệ

Củ nghệ có khả năng kháng viêm rất tốt bởi nó có chứa chất curcumin cung cấp các đặc tính chống viêm. Nó cũng có lợi cho việc chống lại bệnh thận và nguy cơ mắc sỏi thận.

Táo

Táo – loại quả rất tốt với sức khỏe của thận

Trong táo chứa đầy đủ chất xơ giúp hấp thụ độc tố, giúp thực hiện tốt công việc làm sạch thận, làm giảm cholesterol, ngăn ngừa táo bón, bảo vệ cơ thể chống lại bệnh tim và giảm nguy cơ ung thư.

Gừng

Gừng là một loại gia vị được đánh giá là có tác dụng tốt trong việc làm sạch thận. Ngoài ra, nó có tác dụng rất tốt với người bị say tàu xe nhờ giảm buồn nôn.

Nước chanh

Nước chanh làm tăng lượng citrate, thanh lọc cơ thể và ngăn chặn sỏi thận hình thành. Uống một cốc nước chanh ấm mỗi ngày sẽ làm giảm khả năng kết sỏi trong thận.

Tỏi

Tỏi chứa allicin có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm rất mạnh. Cả hai hoạt chất này đều có thể có lợi cho thận và huyết áp. Ngoài ra, nó còn giúp tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ hạ cholesterol trong cơ thể để hạn chế những viêm nhiễm tại thận.

Người yếu thận không nên ăn gì?

Ngoài việc bổ sung các loại thức ăn bổ thận, người mắc chứng thận yếu nên lưu ý kiêng ăn một số thực phẩm sau để giảm tải công suất làm việc cho thận. Bao gồm:

Muối, đồ ăn mặn

Khi ăn mặn tức là nạp vào cơ thể hàm lượng natri tương đối cao, như vậy ít nhiều sinh ra bệnh cao huyết áp và bệnh thận.

Thực phẩm giàu kali và phospho

Thận có vai trò cân bằng lượng kali và phospho trong máu, loại bỏ chúng khi dư thừa. Nếu thận yếu, việc loại bỏ phospho và kali thừa sẽ gặp phải khó khăn. Vì vậy, hạn chế ăn các loại đồ ăn chứa hai chất này chính là cách tốt nhất để giảm tải công việc cho thận.

Hạn chế thực phẩm giàu protein

Người thận yếu không nên ăn quá nhiều thực phầm giàu protein

Mặc dù protein là rất cần thiết trong việc chống lại nhiễm trùng và sửa chữa các mô trong cơ thể cùng nhiều chức năng khác. Nhưng khi protein bị phá vỡ sẽ tạo ra các chất thải trong máu. Lúc này, nhiệm vụ lọc thải chất thải trong máu của thận sẽ tăng lên. Kiểm soát được lượng protein vào cơ thể hàng ngày có thể giúp thận hoạt động tốt hơn.

Các loại hoa quả cần tránh

Chuối chứa natri với hàm lượng cao, ăn nhiều sẽ tạo thêm gánh nặng cho thận

Dứa có nhiều enzyme có tác dụng lợi tiểu nhưng ăn nhiều lại khiến casein và  hemaleucin bị hòa tan khiến thận làm việc kém đi.

Dưa hấu có hàm lượng kali cao bởi vậy người bị yếu thận cũng không nên ăn loại quả này.

Quýt, sơ ri, cam có lượng vitamin C dồi dào, nếu ăn nhiều vitamin C sẽ chuyển hóa thành oxalate khiến bệnh nhân suy thận nặng hơn.

Hãy chế biến những món ăn bổ thận từ các loại thực phẩm có lợi cho sức khỏe của thận. Đồng thời hạn chế các loại thực phẩm không tốt cho thận để giữ cho thận luôn khỏe mạnh, giúp cải thiện chức năng sinh lý của cả nam và nữ.

Ngoài việc bổ sung dinh dưỡng từ thực phẩm, bạn có thể tham khảo sử dụng thêm các loại thực phẩm chức năng bổ thận trong bài viết: Top 10 thuốc bổ thận tốt nhất hiện nay