Viêm cổ tử cung là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh
Viêm cổ tử cung thường gặp phải ở các chị em có độ tuổi từ 20-50 tuổi đã có quan hệ tình dục và sinh con. Đây là bệnh nằm trong danh sách các bệnh phụ khoa mà các chị em có nguy cơ bị mắc phải nhất và tỉ lệ mắc ngày càng có xu hướng tăng lên. Tuy nhiên, nó lại dễ bị bỏ qua do chị em thường nhầm lẫn với các bệnh viêm nhiễm phụ khoa khác.
Bởi vậy, hiểu rõ về các dấu hiệu cũng như nguyên nhân mắc viêm cổ tử cung là cách tốt nhất để phòng ngừa và phát hiện sớm nếu bạn đang mắc phải căn bệnh này.
Tóm tắt
- 1 Viêm cổ tử cung là gì?
- 2 Triệu chứng của viêm cổ tử cung là gì?
- 3 Nguyên nhân gây viêm cổ tử cung là gì?
- 4 Viêm cổ tử cung có nguy hiểm không ?
- 5 Cách điều trị viêm cổ tử cung
- 6 Cách phòng tránh viêm cổ tử cung hiệu quả?
- 7 Các loại thực phẩm nên ăn khi bị viêm cổ tử cung
- 8 Chữa viêm cổ tử cung bằng thuốc dân gian Việt Nam
Viêm cổ tử cung là gì?
Tử cung (dạ con) là bộ phận có chiếm vai trò rất quan trọng trong hệ thống cơ quan sinh dục nữ, có hình dạng gần giống như quả lê úp ngược nằm ở phía sau bàng quang và trước trực tràng.
Cổ tử cung nằm ở phía dưới, là đoạn ống nối giữa âm đạo với tử cung. Cổ tử cung là nơi có vai trò rất quan trọng trong việc ngăn cản mầm bệnh xâm nhập từ âm đạo vào các cơ quan sinh dục sâu bên trong.
Bình thường, cổ tử cung ít có khả năng bị viêm nhiễm. Tuy nhiên, khi tử cung bị tổn thương thì sức đề kháng của cổ tử cung cũng giảm đi và tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn, nấm,… phát triển thành gây viêm.
Viêm cổ tử cung là tình trạng cổ tử cung bị sưng viêm do nhiễm khuẩn, nấm hoặc kí sinh trùng.
Bệnh được chia thành 2 mức độ là cấp tính và mạn tính. Viêm cổ tử cung cấp tính thường không khó chữa, nhưng nếu không điều trị sớm hoặc để bệnh tái phát nhiều lần sẽ dẫn đến viêm mạn tính.
Triệu chứng của viêm cổ tử cung là gì?
Khi bị viêm cổ tử cung, chị em có thể dễ dàng nhận thấy những bất thường về sức khỏe như sinh sản như:
Ra khí hư bất thường
Hãy chú ý hơn đến lượng khí hư tiết ra từ vùng kín của bạn. Nếu khí hư có màu trắng trong như lòng trắng trứng, mùi hơi tanh nhẹ, tiết ra ổn định và tiết nhiều khi rụng trứng thì không có vấn đề gì cả. Thế nhưng, nếu khí hư đổi màu khác thường như vàng, xanh nhạt, nâu sậm,… và tiết ra nhiều hơn bình thường, kèm theo mùi hôi khó chịu thì đó là một triệu chứng cảnh báo bệnh viêm cổ tử cung hoặc một số bệnh phụ khoa khác.
Đau, ngứa âm đạo
Phụ nữ mới bị viêm cổ tử cung thường có cảm giác đau râm ran ở bụng dưới, đau vùng xương chậu, đặc biệt là trong kỳ kinh nguyệt và sau khi quan hệ tình dục. Một thời gian sau, bệnh nặng hơn và triệu chứng đau bụng cũng diễn ra dữ dội hơn, có thể kèm theo cả chứng đầy bụng.
Ngoài ra, bệnh viêm cổ tử cung thường gây ra huyết trắng nhiều tràn xuống vùng âm đạo nên khu vực này sẽ bị ẩm ướt. Điều này đã tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển và khiến bạn cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu, có mùi hôi ở vùng kín.
Chảy máu âm đạo bất thường
Thông thường, hiện tượng chảy máu âm đạo chỉ xảy ra vào mỗi kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, nếu không phải kỳ kinh nguyệt mà có tình trạng chảy máu âm đạo thì đó cũng là một dấu hiệu của tình trạng cổ tử cung đang bị viêm.
Rối loạn kinh nguyệt
Không chỉ chảy máu âm đạo bất thường, tình trạng rối loạn kinh nguyệt cũng là một dấu hiệu cảnh báo của bệnh viêm cổ tử cung. Người bệnh sẽ thấy chu kỳ kinh nguyệt tới sớm hoặc muộn hơn so với bình thường, lượng máu tiết ra cũng không đều, màu sắc cũng biến đổi thành đen và có mùi hôi khó chịu. Bên cạnh đó, tình trạng rong kinh trải dài cũng là nỗi lo mà hội con gái cần đặc biệt lưu ý.
Đau buốt khi tiểu tiện
Ban đầu, người mắc bệnh sẽ chưa thấy tình trạng đau buốt khi tiểu tiện xuất hiện. Thế nhưng, nếu viêm nhiễm kéo dài sẽ lây lan sang bàng quang, từ đó dẫn đến những triệu chứng như đi tiểu nhiều, tiểu buốt, đau rát khi đi tiểu, tiểu ra máu,… Đây cũng là một trong những triệu chứng cổ tử cung đã bị viêm nặng và cần được chữa trị ngay.
Đau ở vùng bụng dưới hoặc vùng thắt lưng
Các cơ quanh cổ tử cung tăng cường co thắt gây ra những cơn đau ở vùng bụng dưới và thắt lưng. Cảm giác đau ngày càng dữ dội hơn ngay cả khi không trong kì hành kinh.
Cảm thấy đau rát và có thể chảy máu khi làm “chuyện ấy”
Viêm cổ tử cung khiến cho các cơ trơn quanh cổ tử cung kém đàn hồi, nên trong quá trình “yêu”, bạn có thể cảm thấy đau, chảy máu và khó đạt khoái cảm.
Khi thấy có các biểu hiện trên, bạn nên chủ động đi khám phụ khoa sớm để biết rõ hơn về tình trạng sức khỏe của mình.
Nguyên nhân gây viêm cổ tử cung là gì?
Tác nhân trực tiếp gây ra tình trạng cổ tử cung bị viêm là các mầm bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như cầu khuẩn lậu, trùng roi,… hoặc cũng có thể do các vi khuẩn nội sinh như E.coli, phế cầu khuẩn,…
Những nguyên nhân khiến chị em dễ bị viêm cổ tử cung hơn đó là:
Quan hệ tình dục
Phụ nữ bắt đầu quan hệ tình dục khi còn quá trẻ, dẫn đến mang thai sớm trong khi cơ quan sinh sản chưa phát triển hoàn thiện hoặc quan hệ tình dục không an toàn, không sử dụng bao cao su làm tăng nguy cơ nhiễm các mầm bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Việc quan hệ tình dục thô bạo cũng có thể khiến cho cổ tử cung bị tổn thương, làm gia tăng nguy cơ bị viêm.
Quan hệ với bạn tình đang mắc bệnh xã hội như lậu, giang mai, mụn cóc sinh dục, sùi mào gà,… mà không có biện pháp bảo vệ, không sớm can thiệp hỗ trợ điều trị hiệu quả, có thể gây biến chứng thành viêm cổ tử cung.
Nạo phá thai
Việc thực hiện thủ thuật nạo phá thai ở những phòng khám kém chất lượng, không đảm bảo an toàn, hoặc khâu chăm sóc sau khi nạo phá thai chưa tốt cũng là những nguyên nhân khiến cơ quan sinh sản nhiễm khuẩn và có thể dẫn đến viêm cổ tử cung.
Ngoài nạo phá thai, những người phụ nữ từng sinh nở nhiều lần cũng khiến cổ tử cung bị thương tổn, tạo điều khiển cho vi khuẩn xâm nhập, phát triển và gây bệnh.
Mắc bệnh phụ khoa
Nếu chị em có tiền sử mắc bệnh phụ khoa (viêm âm đạo, âm hộ,…) mà không được điều trị kịp thời, đúng cách thì có thể tạo cơ hội cho ký sinh trùng, nấm, vi khuẩn tấn công lên cổ tử cung và gây ra viêm nhiễm. Nguy hiểm hơn là có thể biến chứng thành ung thư cổ tử cung.
Vệ sinh không sạch sẽ
Việc không vệ sinh vùng kín sạch sẽ, thói quen thụt rửa sâu âm đạo, lạm dụng dung dịch vệ sinh có nồng độ kiềm cao, mặc quần áo bó sát cơ thể, không vệ sinh cơ quan sinh dục trước và sau giao hợp,… cũng có thể ảnh hưởng đến âm đạo, các tổ chức ở cổ tử cung gây viêm âm đạo, viêm cổ tử cung.
Dị ứng
Nếu không may mua và sử dụng phải các loại dung dịch vệ sinh, chất bôi trơn và bao cao su không có nguồn gốc rõ ràng hoặc sử dụng sai cách sẽ khiến cho vùng kín dễ bị dị ứng và có khả năng gây ra viêm nhiễm tại cổ tử cung.
Chu kỳ kinh nguyệt kéo dài bất thường
Kì kinh nguyệt kéo dài bất thường, tình trạng rong kinh khiến vùng kín dễ nhiễm khuẩn. Đồng thời việc cổ tử cung luôn mở trong thời gian này sẽ là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, nấm xâm nhập vào và gây ra viêm cổ tử cung.
Viêm cổ tử cung có nguy hiểm không ?
Viêm cổ tử cung khiến “chỗ đó” luôn ngứa ngáy, mùi hôi, vùng kín ẩm ướt làm chị em luôn cảm thấy khó chịu và mất tự tin khi giao tiếp. Lâu dần sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới tâm lý và nhiều bất lợi trong công việc và cuộc sống hằng ngày.
Những cơn đau rát vùng kín, ra máu bất thường cũng sẽ khiến chuyện ân ái giữa vợ chồng không còn suôn sẻ. Bạn dần sẽ cảm thấy sợ gần gũi với chồng, không còn nhiều ham muốn, sinh hoạt vợ chồng rất miễn cưỡng khiến chồng bạn cũng cảm thấy chán chường. Điều này là một trong những nguyên nhân khiến hạnh phúc gia đình không trọn vẹn.
Nguy hiểm hơn cả là bạn có thể đánh mất khả năng làm mẹ bởi cổ tử cung bị viêm có thể làm tăng sự tiết dịch nhầy chứa nhiều tế bào bạch cầu, ngăn cản sự di chuyển của tinh trùng vào bên trong để thụ tinh với trứng. Điều này khiến khả năng thụ thai giảm sút nghiêm trọng. Không chỉ vậy, phụ nữ có thai mà bị viêm cổ tử cung sẽ gặp nhiều khó khăn trong quá trình chuyển dạ và nguy cơ sảy thai cũng cao hơn bình thường.
Cổ tử cung bị viêm cũng gây ra các bệnh viêm nhiễm phụ khoa khác do các vi khuẩn gây bệnh xâm nhập ngược dòng lên các bộ phận phía trên gây viêm nội mạc tử cung, viêm lộ tuyến cổ tử cung, viêm phần phụ, viêm vùng chậu,…
Theo các bác sỹ chuyên sản phụ khoa thì chị em bị mắc bệnh này sẽ có nguy cơ mắc bệnh ung thư cổ tử cung cao gấp 10 lần so với người bình thường. Dó đó, khi bị bệnh chị em cần đến cơ sở y tế thăm khám và điều trị kịp thời, tránh để bệnh tái phát nhiều lần. Bởi đây có thể là nguyên nhân dẫn đến việc phát sinh ra các tế bào ung thư cổ tử cung.
Cách điều trị viêm cổ tử cung
Có nhiều cách điều trị viêm cổ tử cung mà tùy theo tình trạng cụ thể của mỗi bệnh nhân, bác sĩ phụ khoa sẽ chỉ định sử dụng phương pháp phù hợp nhất với sức khỏe của chị em. Một số phương pháp phổ biến là dùng thuốc kháng sinh, đốt điện, đốt laser,…
Sử dụng thuốc
Dựa vào kết quả chẩn đoán căn nguyên và mức độ bệnh cụ thể, bác sĩ điều trị sẽ lựa chọn loại thuốc phù hợp nhất với bệnh nhân.
Nếu nguyên nhân khiến cổ tử cung bị viêm là do nguồn bệnh lây truyền qua đường tình dục thì thường sử dụng kháng sinh hoặc thuốc chống nấm. Trong trường hợp viêm cổ tử cung do virus gây ra (như mụn rộp sinh dục), bác sĩ thường kê thuốc kháng virus.
Việc điều trị bệnh này cần thực hiện song song giữa điều trị cho người bệnh và cả bạn tình (cả trong trường hợp không có triệu chứng).
Liệu pháp Laser
Liệu pháp laser hiện nay là cách khá phổ biến trong điều trị viêm cổ tử cung. Cơ chế của phương pháp này là sử dụng tia laser cường độ cao để phá hủy các mô bất thường ở vùng cổ tử cung.
Sau khi gây mê cho bệnh nhân, bác sĩ sẽ dùng dùng cụ để mở âm đạo và chiếu tia laser trực tiếp vào các mô bất thường.
Đốt điện (trị liệu nhiệt)
Đốt điện được áp dụng trong điều trị viêm cổ tử cung là sử dụng nhiệt để đốt chát các tế bào bị viêm tại đây.
Sau khi được gây tê tại chỗ, dùng thiết bị mở âm đạo và vệ sinh vùng cổ tử cung sạch sẽ, bác sĩ sẽ dùng que tỏa nhiệt để phá hủy các mô bệnh. Sau khi bệnh nhân được nằm ổn định trong tư thế chuẩn bị, bác sĩ sẽ sử dụng thiết bị để giữ âm đạo ở trạng thái mở.
Phẫu thuật lạnh (liệu pháp đóng băng)
Phẫu thuật lạnh được áp dụng trong trường hợp tình trạng viêm cổ tử cung diễn ra dai dẳng không dứt, tái phát nhiều lần. Phương pháp này ngược với đốt điện đó là sử dụng nhiệt độ cực lạnh để phá hủy các mô bệnh. Dụng cụ được dùng là một que tỏa nhiệt lạnh có chứa nitơ lỏng.
Cách này hầu như không gây đau đớn cho người bệnh. Tuy nhiên, bệnh nhân có thể bị chuột rút, chảy máu và để lại sẹo.
Cách phòng tránh viêm cổ tử cung hiệu quả?
Thay đổi thói quen sinh hoạt và lối sống kết hợp song song với điều trị y tế chuyên nghiệp sẽ giúp bạn ngăn ngừa và cải thiện các triệu chứng của bệnh viêm cổ tử cung hiệu quả. Cụ thể như sau:
- Chú ý vệ sinh trước và sau khi “yêu”, quan hệ tình dục chung thủy với một bạn tình, tránh gần gũi vào những ngày đèn đỏ.
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục nhằm giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục – một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm cổ tử cung.
- Thực hiện các biện pháp tránh thai kịp thời và hiệu quả để phòng ngừa mang thai ngoài ý muốn giúp giảm nguy cơ chấn thương và nhiễm trùng do vi khuẩn.
- Loại bỏ các yếu tố gây kích ứng âm đạo bằng cách sử dụng tampon hoặc loại băng vệ sinh phù hợp. Vệ sinh vùng kín bằng dung dịch vệ sinh an toàn, tránh sử dụng xà phòng, sữa tắm hay các dung dịch có hoạt chất tẩy rửa mạnh. Không nên thụt rửa âm đạo vì làm tăng nguy cơ gây kích ứng vùng kín.
- Chọn lựa đồ lót có chất liệu cotton thoáng mát, co giãn tốt để làm giảm sự tích tụ độ ẩm và vi khuẩn tại vùng kín.
- Cần tập luyện thể dục thể thao, tập thói quen sống lành mạnh để có sức khỏe tốt và có chế độ dinh dưỡng phù hợp để cơ thể có sức đề kháng cao.
Ngoài ra, chị em nên áp dụng lịch khám phụ khoa định kỳ để kịp thời phát hiện và điều trị trong trường hợp mắc bệnh.
Các loại thực phẩm nên ăn khi bị viêm cổ tử cung
Dầu ô liu: Trong dầu ô liu có một số chất có khả năng giảm viêm rất hữu ích như oleocanthal. Vì vậy, dùng dầu ô liu thường xuyên sẽ giảm nguy cơ mắc và cải thiện tình trạng viêm nhiễm ở các bệnh có liên quan đến viêm.
Cá: Trong cá có nhiều omega 3 là điều chắc hẳn ai cũng biết, chúng vừa có tác dụng giảm nguy cơ mắc bệnh tim, lại có thể khắc phục các triệu chứng của viêm cổ tử cung hiệu quả. Chị em nên ăn cá từ 2 đến 3 bữa một tuần như cá nục, cá hồi rất giàu omega 3.
Sữa ít chất béo: Các loại sữa ít chất béo như sữa chua và sữa tách kem cũng là thực phẩm được khuyến khích sử dụng cho các chị em. Trong sữa có nhiều canxi và các vitamin không chỉ có tác dụng kháng viêm, mà còn có thể mang lại cho chị em một cơ thể dẻo dai, chắc khỏe, đồng thời giúp giảm thiểu nguy cơ ung thư ở nữ giới.
Các loại rau củ và trái cây: Rau củ và các loại trái cây cung cấp đa dạng các hàm lượng vitamin – yếu tố không thể thiếu cho một cơ thể khỏe mạnh, có tác dụng tăng cường sức đề kháng và chống lại các tác nhân gây bệnh đến từ bên ngoài. Chị em cần bảo đảm phải cung cấp đủ 5kg rau, củ, quả cho cơ thể trong một tuần. Nhưng cũng lưu ý cần tránh xa các loại trái cây chứa đường tự nhiên có tác động xấu đến quá trình chữa bệnh.
Chữa viêm cổ tử cung bằng thuốc dân gian Việt Nam
Khi y học hiện đại chưa phát triển thì việc điều trị viêm cổ tử cung phổ biến là sử dụng các bài thuốc đông y, thuốc dân gian. Một số loại cây có tác dụng trong điều trị viêm cổ tử cung là:
Trinh nữ hoàng cung: Là một vị thuốc đông y có tác dụng kháng viêm, giải độc, ức chế sự tổng hợp các tế bào khối u lành tính và ác tính. Trinh nữ hoàng cũng được dùng để đặc trị các bệnh viêm nhiễm phụ khoa, bệnh viêm cổ tử cung và các bệnh u nang, u sơ buồng trứng khá hiệu quả. Vị thuốc này từ lâu đã có mặt trong nhiều bài thuốc dân gian, đặc biệt là thuốc chữa các bệnh về phụ khoa. Với bệnh viêm cổ tử cung, trinh nữ hoàng cung cũng có thể giúp cải thiện các biểu hiện bệnh nhanh chóng.
Hoàng bá: Cây hoàng bá có tác dụng kháng khuẩn mạnh, giúp chống viêm và dần dần chấm dứt tình trạng viêm nhiễm ở cổ tử cung. Hỗ trợ điều trị các bệnh phụ khoa, viêm cổ tử cung, viêm lộ tuyển cổ tử cung sẽ mang lại hiệu quả điều trị tốt.
Ích mẫu: Là cây thuốc đặc trị các bệnh liên quan đến phụ khoa, nhất là kinh nguyệt bất thường. Ích mẫu có vị hơi đắng, tính hàn, điều hòa kinh nguyệt và tiêu viêm tốt. Lấy cả thân cây đem phơi khô hoặc để tươi rửa sạch và sắc thành nước uống hàng ngày, uống 2 lần/ngày để làm giảm các triệu chứng viêm cổ tử cung.
Hạt xà sàng: Trong hạt xà sàng chứa các dược chất có công dụng điều trị viêm cổ tử cung, nhanh chóng làm lành các tổn thương.
Lá trầu không: Chắc hẳn chị em đã từng nghe đến công dụng chữa bệnh phụ khoa từ lá trầu trong trị viêm âm đạo, chữa ngứa vùng kín, trị viêm lộ tuyến cổ tử cung rất tốt. Ngoài ra, sử dụng lá trầu không để trị viêm cổ tử cung cũng không kém phần hiệu quả. Tương tự như cách chữa các viêm nhiễm phụ khoa khác, lá trầu không tươi bạn đem ngâm tửa sạch vò nát rồi đun sôi và xông vùng kín, đợi đến khi nước nguội thì dùng rửa “cô bé”. Mỗi tuần cần thực hiện 2 – 3 lần mới cho kết quả tốt.
Cho tới nay thì các bài thuốc này vẫn được truyền tai nhau và được nhiều chị em lựa chọn áp dụng. Tuy nhiên, cách chữa dân gian này thường chỉ áp dụng được với trường hợp bệnh còn nhẹ và không hẳn là sẽ phát huy tác dụng với tất cả đối tượng. Bởi vậy, tốt nhất chị em hãy đi khám và điều trị theo hướng mà bác sĩ đã đề xuất để đạt hiệu quả cao nhất.
Trên đây là một số kiến thức về căn bệnh viêm cổ tử cung thường gặp ở nữ giới. Hy vọng sau bài viết này, chị em đã biết cách bảo vệ bảo thân thật tốt để tránh xa căn bệnh này!
Tham khảo thêm bài viết: Viêm vòi trứng là gì? Nguyên nhân và cách chữa trị như thế nào?